✅ Direct uit voorraad geleverd
✅ Klanten beoordelen ons uitstekend
✅ Zeer tevreden tuinvogels
✅ Gratis verzending NL/BE vanaf €35

De ruiperiode van tuinvogels: zo help je ze in augustus

Grijze veren van vogels in de rui

Augustus is een maand van verandering in de tuin. Het uitbundige gezang van het voorjaar is grotendeels afgenomen. Veel zangvogels hebben hun broedseizoen afgerond en zingen minder, omdat er geen territorium meer verdedigd hoeft te worden. Ook sparen ze hun energie voor een ander belangrijk proces: de rui. In het gras liggen losse veren, sommige vogels hebben minder felle kleuren en hun vleugels lijken minder strak. Tijdens de rui vervangen vogels hun oude, versleten veren door nieuwe, sterke exemplaren. Dit kost veel energie en maakt ze tijdelijk kwetsbaarder. Juist nu kun jij als vogelliefhebber een belangrijke rol spelen.

Wat is de rui en waarom is het zo belangrijk?

Rui is het natuurlijke proces waarbij vogels hun oude, versleten veren verliezen en nieuwe laten groeien. Net als bladeren aan bomen en onze eigen haren, slijten veren na verloop van tijd. Zon, wind, regen en het intensief gebruik, maken dat veren rafelen, kunnen breken of hun glans verliezen.

Nieuwe veren zijn essentieel voor:

  • Isolatie: In de winter beschermen de veren tegen kou,  en in de zomer tegen de hitte.
  • Waterafstotend: Zonder gezonde veren dringt vocht door tot op de huid.
  • Vliegvermogen: Slijtage aan de vliegveren kan het vliegen lastiger maken waardoor het ook gevaarlijk kan worden om te vliegen.

Kortom: zonder rui zou een vogel binnen korte tijd zijn belangrijkste levenslijn verliezen.

Wanneer vindt de rui plaats?

De meeste tuinvogels starten met ruien zodra het broedseizoen voorbij is, meestal in juli of augustus. Dit moment is zeer strategisch gekozen: er is namelijk nog voldoende voedsel in de natuur én het weer is zacht, waardoor de vogels minder energie kwijt zijn aan het warm blijven.

De duur van de rui verschilt per soort. Bij sommige zangvogels duurt het drie tot zes weken, terwijl grotere vogels er soms maanden over doen. De rui verloopt meestal geleidelijk, zodat vogels hun vliegvermogen behouden. Er zijn een aantal uitzonderingen: watervogels zoals eenden verliezen soms al hun vliegveren tegelijk en kunnen daardoor wekenlang niet vliegen.

vogels in de rui

Hoe herken je een vogel in de rui?

Misschien is het je wel eens opgevallen: een spreeuw die ineens een gevlekt verenkleed heeft, een merel zonder staartveren of een koolmees met kale plekken rond de nek. Tijdens de rui kunnen vogels er wat minder verzorgd uitzien: kleuren worden valer, veren zitten losser en soms ontbreken er hele staart- of vleugelveren. De pimpelmees oogt soms wat slordig met kale nekplekjes. Merels kunnen hun staartveren verliezen en zien er daardoor kortstaartig uit. Spreeuwen krijgen in deze periode hun herkenbare winterkleed met witte stippen. Zelfs mussen, die het hele jaar door druk kwetteren, zijn in augustus vaak stiller en terughoudender. Hun gedrag verandert ook: veel soorten zingen minder of helemaal niet, ze zijn rustiger, zoeken vaker beschutting en blijven dicht bij betrouwbare voedselbronnen. In augustus zie je dit rui-gedrag bij veel bekende tuinvogels, zoals koolmezen, de pimpelmees, merels, spreeuwen, mussen, vinken, groenlingen en het roodborstje. Deze signalen horen allemaal bij de natuurlijke cyclus van de rui en zijn geen teken van ziekte.

Het energieverbruik tijdens de rui

Nieuwe veren die moeten groeien is topsport voor een vogel. Veren bestaan grotendeels uit keratine, een eiwit dat ook in ons haar en onze nagels zit. Voor de aanmaak daarvan zijn extra bouwstoffen nodig: eiwitten, vetten, vitaminen en mineralen.

In augustus is het natuurlijke voedsel aanbod soms al schaarser, zeker bij droogte. Waar in juni nog volop insecten en sappige bessen te vinden waren, moeten vogels nu meer moeite doen om aan hun voedingsbehoefte te voldoen. Hier ligt een kans voor jou als tuin vogelliefhebber om te helpen.

Hoe help je tuinvogels tijdens de rui?

Bied eiwitrijk voedsel aan
Eiwitten zijn de basis voor sterke nieuwe veren.  Gedroogde meelwormen ( of levend) zijn ideaal, maar ook zonnebloempitten en ongezouten  gepelde pinda’s  en strooivoer zijn waardevol. Speciale vogelpindakaas voor vogels zonder zout is ook een energierijke aanvulling. Vetbollen en vetblokken, vooral de netvrije varianten, geven extra brandstof.

Zorg voor variatie
Een gevarieerd dieet voorkomt tekorten. Combineer zaden, insecten, noten en fruit. Plaats een voederschaal op een rustige plek, zodat  de vogels ongestoord kunnen eten.

Denk aan water
Vogels gebruiken water niet alleen om te drinken, maar ook om te badderen. Een vogelbad helpt om stof en vet van de veren te spoelen, zodat ze beter sluiten en isoleren. Zet het bad op een schaduwrijke plek en ververs het dagelijks.

Creëer veilige schuilplekken
In de rui kunnen vogels minder goed vluchten. Dichte struiken, hagen of klimplanten geven beschutting. Een vogelhuisje is ook fijn voor de vogels en kan ook buiten het broedseizoen, een veilige rustplek zijn.

Voer consequent, maar met mate
Bied dagelijks kleine porties aan. Dit voorkomt verspilling en houdt het voer vers. Zo weten vogels dat ze kunnen rekenen op jouw tuin, zonder dat er restjes blijven liggen die ongedierte kunnen aantrekken.

strooivoer

Veelgemaakte fouten tijdens de rui

Goede bedoelingen kunnen soms averechts werken. Veel mensen voeren brood, maar dat is arm aan voedingsstoffen en kan leiden tot gezondheidsproblemen. Ook netjes rond vetbollen vormen een gevaar: vogels kunnen erin verstrikt raken. Te veel voeren op één plek trekt roofdieren aan en kan stress veroorzaken. Vergeet ook niet om waterbakjes schoon te maken; vuil water kan ziektes verspreiden.

Waarom augustus hét moment is om te helpen

De rui valt samen met een overgangsperiode in de natuur. Het broedseizoen is voorbij, de dagen worden korter, en sommige trekvogels bereiden zich al voor op vertrek. Jonge vogels moeten nog veel leren en zijn minder ervaren in het zoeken van voedsel. Volwassen vogels besteden hun energie aan het aanmaken van veren, waardoor ze kwetsbaarder zijn voor roofdieren en veranderende weersomstandigheden.

Door nu te helpen, vergroot je de kans dat ze de herfst en winter in topconditie ingaan.

Jouw tuin als veilige haven

Met een paar simpele aanpassingen maak je jouw tuin tot een oase voor vogels in de rui. Zet voederschalen en vogelbaden op plekken waar katten moeilijk bij kunnen. Plant struiken die beschutting bieden én voedsel leveren, zoals vlier of vuurdoorn. Hang een informatief bordje op om ook buren te stimuleren verantwoord te voeren.

Zo bouw je niet alleen aan een vogelvriendelijke tuin, maar ook aan een stukje natuurbeleving in je eigen achtertuin.

Conclusie

De rui is een kwetsbare maar essentiële periode in het leven van een vogel. Augustus is hét moment om tuinvogels te ondersteunen met het juiste voedsel, schoon water en veilige rustplekken. Door bewust te voeren en een beschutte omgeving te creëren, help je ze sterker en gezonder de herfst in.

En het mooiste? De beloning komt in de vorm van een tuin vol leven, waar je in de weken erna kunt genieten van vogels in hun nieuwe, glanzende verenpak.

Wil je naast tuinvogels in de rui ook andere dieren in je tuin ondersteunen? Lees dan meer over wat eten egels en ontdek welk egelvoer hen helpt de herfst in te gaan. Benieuwd naar het dieet van verschillende vogelsoorten? Bekijk onze gidsen over wat eten koolmeesjes en wat eten kleine vogels. Voor wie vogels extra wil verwennen, zijn zonnebloempitten een voedzame favoriet. Bestel eenvoudig bij onze vogelvoer groothandel of geef een eiwitrijke boost met black soldier fly larven kopen.

 

De waardering van vogelvoerkopen.nl bij WebwinkelKeur Reviews is 9.6/10 gebaseerd op 2265 reviews.
WhatsApp