Merel en Jonge Merels: Wat je moet weten en hoe je ze kunt helpen

Merels (Turdus merula) zijn een van de meest herkenbare en geliefde vogels in onze tuinen en parken. Met hun glanzend zwarte veren (bij mannetjes) of bruine tinten (bij vrouwtjes) en karakteristieke oranje snavel, zijn ze een vertrouwde verschijning in stedelijke en landelijke gebieden. In het voorjaar en de vroege zomer kun je vaak jonge merels tegenkomen, wat veel vragen kan oproepen bij natuurliefhebbers en tuinders. In dit blog duiken we dieper in de wereld van( jonge) merels, wat je over ze moet weten en hoe je ze kunt helpen.

Herkenning van jonge merels

Het herkennen van jonge merels kan in eerste instantie een uitdaging zijn, vooral omdat ze op het eerste gezicht op volwassen vrouwtjes kunnen lijken. Er zijn echter enkele kenmerken die je kunt gebruiken om jonge merels te identificeren:

Verenkleed: Jonge merels hebben een donziger uiterlijk dan volwassen vogels. Hun veren zijn vaak nog niet volledig ontwikkeld, wat hen een wat ruiger voorkomen geeft.

Kleur: Hun verenkleed is meestal iets lichter van kleur dan dat van volwassen vrouwtjes. Ze hebben vaak een meer gevlekt of gespikkeld patroon op hun borst en buik.

Staart: De staart van jonge merels is vaak nog niet volledig uitgegroeid, waardoor deze korter lijkt dan bij volwassen exemplaren.

Snavel: Bij pas uitgevlogen jongen is de snavel nog niet volledig oranje, maar eerder donker met slechts een vleugje oranje aan de basis.

Gedrag: Jonge merels zijn vaak onhandiger in hun bewegingen en minder schuw dan volwassen vogels. Ze kunnen soms wat hulpeloos overkomen, vooral als ze net het nest hebben verlaten.

Nestperiode en ontwikkeling van de jonge merels

Het broedseizoen van merels begint meestal in maart en kan doorlopen tot in augustus, waarbij de piek ligt tussen april en juni. Merels kunnen meerdere broedsels per jaar hebben, meestal twee tot drie, afhankelijk van de omstandigheden en voedselbeschikbaarheid.

Nestbouw: Merels bouwen hun nesten op diverse plekken, zoals in dichte struiken, klimop, of zelfs in menselijke constructies zoals schuren of bloempotten. Het nest wordt voornamelijk door het vrouwtje gebouwd en bestaat uit een stevige kom van gras, twijgjes en bladeren, verstevigd met modder en gevoerd met fijn materiaal.

Eieren en broeden: Een merelnest bevat meestal 3 tot 5 eieren, die lichtblauw of groenachtig zijn met roodbruine vlekjes. Het vrouwtje broedt de eieren uit in ongeveer 12 tot 15 dagen. Tijdens deze periode is ze erg kwetsbaar voor verstoringen, dus het is belangrijk om afstand te houden als je een broedende merel ontdekt.

Ontwikkeling van de jongen: Na het uitkomen zijn de jongen nog volledig naakt en hulpeloos. Hun ontwikkeling verloopt echter snel:

• Na 2-3 dagen beginnen de eerste veren door te komen.
• Na ongeveer een week openen de jongen hun ogen.
• Rond dag 10-12 hebben ze al een volwaardig verenkleed.
• Na ongeveer twee weken verlaten de jongen het nest, vaak nog voordat ze goed kunnen vliegen.

De uit vliegfase: een kritieke periode voor de jonge merels

De periode waarin jonge merels het nest verlaten en leren vliegen is een van de meest kritieke en fascinerende fasen in hun leven. Hier zijn enkele belangrijke punten om te onthouden:

Vroeg uitvliegen: Merels verlaten het nest vaak al voordat ze volledig kunnen vliegen. Dit is hun natuurlijke gedrag dat helpt om predatie van het hele nest te voorkomen.

Grondperiode: Na het verlaten van het nest brengen jonge merels enkele dagen tot een week door op de grond, zich verstoppend in de vegetatie terwijl ze hun vliegspieren ontwikkelen.

Ouderlijke zorg: De ouders blijven de jongen tijdens deze periode voeden en beschermen. Ze houden de jongen nauwlettend in de gaten en waarschuwen bij gevaar.

Leren vliegen: Geleidelijk aan beginnen de jongen korte vluchten te maken, eerst van de grond naar lage takken, en vervolgens steeds hoger en verder.

Kwetsbaarheid: Deze periode is zeer riskant voor de jonge merels, omdat ze kwetsbaar zijn voor predatoren zoals katten, eksters en andere roofdieren.

Wat te doen als je een jonge merel vindt

Het is niet ongewoon om in het late voorjaar of de vroege zomer jonge merels op de grond aan te treffen. Hier volgen enkele tips over hoe te handelen in zo’n situatie:

Observeer eerst: Als je een jonge merel op de grond ziet, observeer de situatie eerst van een afstand. Vaak zijn de ouders in de buurt en zullen ze het jong blijven voeden en beschermen.

Laat het jong met rust: In de meeste gevallen is het beste wat je kunt doen niets doen. Jonge merels op de grond zijn meestal geen weesvogels, maar doorlopen een normale fase in hun ontwikkeling.

Alleen ingrijpen bij direct gevaar: Als het jong zich in een gevaarlijke situatie bevindt (bijvoorbeeld op een weg of in het bereik van huisdieren), kun je het voorzichtig verplaatsen naar een veiligere plek in de directe omgeving.

Controleer op verwondingen: Als het jong er ziek of gewond uitziet (bijvoorbeeld als het niet alert is, een hangende vleugel heeft, of zichtbare verwondingen), neem dan contact op met een lokale dierenambulance of vogelopvang voor advies.

Terugplaatsen in het nest: Als je zeker weet dat een zeer jong merelkuiken (nog zonder veren) uit het nest is gevallen, en je kunt het nest lokaliseren, mag je het voorzichtig terugplaatsen. Merels zullen hun jong niet afwijzen vanwege menselijke geur.

Wees voorzichtig met ‘redden’: Goedbedoelde ‘reddingsacties’ kunnen vaak meer kwaad dan goed doen. Jonge merels hebben de beste overlevingskansen als ze door hun natuurlijke ouders worden grootgebracht.

Wat eten merels graag?

Extra voedsel is altijd welkom. Merels hebben een gevarieerd dieet, vooral in de broedperiode wanneer ze hun jongen moeten voeden. Het aanbieden van het juiste vogelvoer in je tuin kan een groot verschil maken voor jonge merels die nog niet goed in staat zijn om zelf hun voedsel te vinden. Merels eten van nature veel insecten, wormen en fruit, maar je kunt ze ook helpen door aanvullend voer aan te bieden, zoals gedroogde meelwormen, zonnebloempitten en vetbollen. Deze voedingsmiddelen zijn rijk aan energie en helpen jonge merels om snel te groeien en sterker te worden.

Daarnaast kunnen vogelpindakaas en gepelde pinda’s een goede bron van vet en energie zijn voor merels, vooral voor de volwassen vogels die hun jongen voeden. Een pindakaaspothouder is een handige manier om de pindakaas op een veilige manier aan te bieden, zodat merels ervan kunnen genieten zonder dat het op de grond komt. Het aanbieden van deze voedingsmiddelen zorgt ervoor dat merels altijd toegang hebben tot een gevarieerd dieet, waardoor ze in staat zijn om hun jongen goed groot te brengen en zelf gezond te blijven. Lees hier meer over wat kun je merels voeren

Door dit voer aan te bieden, trek je niet alleen merels aan, maar help je ook andere vogels die in je tuin langs komen. Bovendien kun je genieten van de prachtige vogels die je tuin opfleuren met hun gezang, terwijl je jonge merels ziet leren vliegen en hun omgeving ontdekken.

Zorg ook voor water in je tuin door een ondiepe waterschaal of vijver te plaatsen. Dit biedt merels de mogelijkheid om te drinken en te badderen, wat belangrijk is voor hun gezondheid. Vergeet niet om het water regelmatig te verversen en schoon te houden om ziektes te voorkomen.

 

Hoe kun je merels nog meer helpen?

Er zijn verschillende manieren om merels te helpen, zowel jong als oud, in je tuin of directe omgeving. Een vogelvriendelijke tuin is een geweldige eerste stap. Door inheemse struiken en bomen te planten, zoals meidoorn, vlier en bessenstruiken, geef je merels beschutting, nestgelegenheid en voedsel. Laat ook een deel van je gazon langer groeien, dit trekt insecten aan, wat een belangrijke voedselbron voor merels is. Door verschillende lagen in je tuin te creëren met hoge bomen, middelhoge struiken en bodembedekkers, bied je merels diverse niveaus voor foerageren en nestelen.

Merels zijn ook dol op het wroeten in gevallen bladeren, dus het kan helpen om een deel van de bladeren in je tuin te laten liggen, vooral onder struiken en in borders. Dit biedt niet alleen voedsel, maar verbetert ook de bodemkwaliteit. Bovendien kun je overmatige bodembewerking vermijden, aangezien een rustige, onverstoorde bodem rijk is aan regenwormen, een favoriet voedsel van merels.

Bescherm de merel

Het gebruik van pesticiden kan schadelijk zijn voor merels en hun voedselbronnen, dus kies waar mogelijk voor natuurlijke alternatieven of biologische bestrijdingsmethoden. Het aanbieden van nestgelegenheid kan ook helpen, hoewel merels zelden in nestkasten broeden. Het laten groeien van dichte struiken of klimplanten tegen muren of schuttingen biedt geschikte plekken voor hun nesten. In sommige gevallen kunnen merels ook een open nestkast of speciaal platform accepteren.

Om merels te beschermen, is het belangrijk om katten binnen te houden, vooral tijdens het broedseizoen, aangezien zij een van de grootste bedreigingen voor jonge merels zijn. Tijdens tuinwerkzaamheden, zoals het snoeien van heggen of kappen van bomen, is het cruciaal om goed te controleren op nesten, vooral in het broedseizoen. Probeer grote tuinwerkzaamheden uit te stellen tot na het broedseizoen om jonge merels niet in gevaar te brengen.

Tot slot is het belangrijk om je kennis over merels te delen met anderen. Door kinderen te betrekken bij het observeren en helpen van merels, stimuleer je hun interesse in de natuur en draag je bij aan de bescherming van deze prachtige vogels.

Conclusie

Merels zijn fascinerende vogels die een belangrijke rol spelen in onze tuinen en parken. Door meer te begrijpen over hun levenscyclus, vooral de kwetsbare periode van jonge merels, kunnen we beter inspelen op hun behoeften en hen helpen floreren in onze omgeving.

Het is belangrijk om te onthouden dat, hoewel we vaak de neiging hebben om in te grijpen wanneer we jonge vogels zien, de natuur meestal haar eigen weg vindt. In de meeste gevallen is het beste wat we kunnen doen voor jonge merels om hen met rust te laten en hun natuurlijke ontwikkeling te respecteren.

Door onze tuinen en leefomgeving vogelvriendelijker te maken, kunnen we niet alleen merels helpen, maar dragen we bij aan de biodiversiteit en creëren we een rijkere, meer diverse natuurlijke omgeving. Het observeren van merels en hun jongen kan een bron van vreugde en verwondering zijn, en ons helpen om een diepere verbinding met de natuur om ons heen te ontwikkelen.

Onthoud: bij twijfel over de gezondheid of veiligheid van een jonge merel, of als je een gewonde vogel aantreft, neem dan altijd contact op met een lokale dierenambulance of vogelopvang voor professioneel advies en hulp. Samen kunnen we ervoor zorgen dat deze prachtige vogels blijven gedijen in onze tuinen en parken voor vele generaties om van te genieten.